Hackney

    Do dzisiaj nie wiadomo, w jaki sposób ten szlachetny koń (wzrost od 15 do 160 cm w kłębie) otrzymał to pejoratywne miano. Nazwa Hackney wywodzi się od ango-normandzkiego słwa haqunai służącego w średniowieczu do określenia jazdy konnej najniższych warstw społecznych.



    Rasa koni Hackney wywodzi się od kłusaków w Norfolk Roadster. Ten koń, powstały w wyniku krzyżówek miejscowych klaczy z ogierami pełnej krwi angielskiej, był w XVIII wieku jednym z najpopularniejszych kłusaków. Jednakże rasa Norfolk Roadster nie przetrwała niestety do naszych czasów.



    Okres rozkwitu rasy Hackney rozpoczął się na początku XIX wieku, kiedy te eleganckie konie zaprzęgowe szybko i pewnie transportowały podróżnych. Wprowadzenie kolei żelaznej zakończyło jednak karierę tych dumnych koni.



    Hackney, który już niemal zupełnie zniknął, obecnie jest traktowany jako atrakcja na konkursach i pokazach koni na całym świecie.



    Pełen temperamentu Hackney ma sprężysty krok. W kłusie wyróżnia się niezwykle wysoką akcją nóg, przy czym kopyta są wyrzucane do przodu budzącym uznanie łukowatym ruchem. W pełnym biegu konie te wydają się unosić nad ziemią.



    Z rasy Hackney pod koniec XIX wieku z pomocą kuca Fell i Welsh rozwinęła się rasa kuca Hackney.

Groningen

    Ten ciężki koń gorącokrwisty (od 165 do 170 w kłębie) był od dawna hodowany w holenderskiej prowincji Groningen, dla gospodarstw rolnych i jako zwierzę zaprzęgowe. Ponieważ zapotrzebowanie na takie prace malało wraz z rozwijającą się motoryzacją, dzięki krzyżowaniu z końmi pełnej i półkrwi angielskiej z Ftancji i Niemiec uzyskano konia w lekkim typie.



    Groningen jest obecnie przede wszystkim silnym, wytrzymałym i wszechstronnym wierzchowcem, który radzi sobie nawet z najcięższymi jeźdźcami. Dużą swobodę ruchów wykazuje szczególnie w kłusie.

Gelderland

    Ten silny, szlachetny koń gorącokrwisty (wzrost od 155 do 163 cm wzrostu) pochodzi prawdopodobnie od koni andaluzyjskich i neapolitańskich, które pod władaniem monarchii habsburskiej dotarły do Holandii.



    W prowincji Gelderland krzyżowano je później przede wszystkim z końmi oldenburskimi, fryzyjskimi i Hackey'ami. Szczególny wpływ na kształtowanie tej rasy miał holsztyński ogier Domberg.



    Gelderland jesst znakomitym koniem zaprzęgowym, którego piękny wygląd uzupełniają wyniosłe, rytmiczne chody oraz wysoko noszony ogon.



    Od połowy lat 50. rasa ta krzyżowana była z końmi pełnej krwi angielskiej, holsztyńskimi, trakenami i anglonormandzkimi, z czego powstał dobry wierzchowiec z talentem do skoków.

Furioso Northstar

    Nazwę temu koniowi nadali jego obydwaj protoplaści. Furioso Northstar pochodzi od ogierów pełnej krwi angielskiej Furioso i Northstar, które sprowadzono w latach 1841 i 1852 do węgierskiej stadniny państwowej Mezohegyes jako reproduktory.



    Najpierw powstały dwie odrębne linie ogierów: linia Furioso, ze skrzyżowania konia pełnej krwi angielskiej, czystej krwi arabskiej i węgierskich klaczy; linia Northstar - z koni pełnej krwi angielskiej i węgierskich klaczy. W 1885 roku połączono obie linie i od tamtej pory mówi się jedynie o Furioso Northstar.



    Furioso Northstar, będący najpierw koniem kawaleryjskim, przez dopływ koni hanowerskich i holsztyńskich stał się obecnie pojętnym i wytrwałym koniem sportowym o dużej swobodzie ruchów we wszystkich trzech chodach. Ma nie tylko wyśmienity talent do ujeżdżenia i skoków, ale sprawdza się także w jeździe rekreacyjnej, w zaprzęgach i na polowaniach. Stadniny koni tej rasy powstały także w Austrii i Niemczech.

Koń fryzyjski

    Skamieniałości dowodzą, że już przed 3000 lat na terenie Fryzji mieszkały prehistoryczne, zimnokrwiste konie. Jak przypuszczają eksperci, konie fryzyjskie (wysokość od 155 do 168 cm w kłębie) pochodzą właśnie od nich. Jednak pierwsza wzmianka o tych silnych i łagodnych koniach pojawia się dopiero w XVI stuleciu, gdy razem z hiszpańskimi siłami zbrojnymi sprowadzono konie iberyjskie i orientalne. Wówczas ten hodowany wzdłuż wybrzeża Morza Północnego koń zrobił furorę swoim talentem do klasycznego ujeżdżenia, co było wynikiem dolewu krwi andaluzyjskiej. Gdy w XVII wieku w Holandii postanowiono wyhodować kłusaka wyścigowego, to właśnie fryzyjski harddraver (kłusak szybki) miał swój udział w jego rozwoju.



    Później tej niegdyś cenionej rasy, która jest obecnie uznawana przez Fryzów za ważną część ich kultury, zapadła cisza. Pogłowie "czarnych pereł" gwałtownie spadło. Gdy w 1913 roku w kraju pozostały już tylko trzy reproduktory i rasa zagrożona była wymarciem, z inicjatywy fryzyjskich rolników i hodowców utworzono stowarzyszenie "Het Friesche Parad". Założono nową księgę stadną i wykorzystując spokrewnionego z fryzem konia oldenburskiego, rozpoczęto nową hodowlę. W 1954 roku patronat nad tym stowarzyszeniem objęła holenderska królowa Julianna. Od tej pory koń fryzyjski nosi tytuł konia królewskiego.



    Dzisiejsze konie fryzyjskie, które słyną z pięknego, efektywnego kłusa i miękkich chodów, są ulubieńcami jeźdźców i osób powożących w celach rekreacyjnych.

Freiberger

    Prawdopodobnie powstał z krzyżówki koni normandzkich, orientalnych, do których później dodano krwi koni ardeńskich. Ten niezawodny, silny, ruchliwy i nie za ciężki koń pociągowy (od 150 do 162 cm w kłębie), żyjący w górskich gospodarstwach rolnych szwajcarskiej Jury, w Szwajcarii, a potem także we Francji, był zaprzęgany do dyliżansów.



    Obecnie tego przyjaznego konia o silnym charakterze używa się do manewrowania w trudnym do przebycia terenie, w zaprzęgu i pod siodłem oraz, jako wierzchowca nadającego się dla całej rodziny.

Koń fryderyksborski

    Ten nadzwyczaj ruchliwy i przyjazny koń należy do najstarszych duńskich ras koni. Koń fryderyksborski (od 155 do 165 cm w kłębie) powstał w 1562 roku, w stadninie założonej przez króla Fryderyka II na zamku we Frederiksborg. Na bazie koni andaluzyjskich i neapolitańskich w wiekach XVII i XVIII stworzono jedną z najbardziej pożądanych ras koni. Wykorzystywano je przy okazji pełnych przepychu ceremonii i parad urządzanych na europejskich dworach królewskich. Koń fryderyksborski błyszczał nie tylko na wielkich uroczystościach, lecz także jako koń zaprzęgowy.



    Za panowania Krystiana IV w Danii rasę tę wielokrotnie krzyżowano z ogierami z Turcji, Polski, Maroko, Anglii, Egiptu i Fryzji, ponieważ w modę wchodziło nietypowe umaszczenie. Z powodu przypadkowego dolewu krwi i zwiększonego transportu jakość rasy w XIX zastraszająco spadła. W 1871 roku rozwiązano tę słynną stadninę. Tę niegdyś sławną rasę próbowano zachować wyłącznie w prywatnych stadninach.



    Obecnie koń fryderyksborki ma już niewiele wpsólnego ze swoimi przodkami jest hodowany przede wszystkim na duńskiej wyspie Seeland. Jest koniem wszechstronnie użytkowanym z dużym talentem do skoków.

Kłusak francuski

    Ponieważ we Francji zawody kłusaków są prowadzone nie tylko w kategorii wyścigów wózków dwukołowych (zwanych sulkami), ale także wierzchem, kłusaki francuskie (wzrost od 165 do 170 cm w kłębie) są większe niż kłusaki amerykańskie.



    Protoplastą tej rasy był kłusak rasy Norfolk Young Rattler, który w początkach XIX wieku został sprowadzony do Francji i krzyżowany z klaczami normandzkimi. Później do hodowli wprowadzono krew koni pełnej krwi angielskiej. W 1836 roku, w Cherbourgu odbyły się pierwsze wyścigi kłusaków, mające na celu wyselekcjonowanie najlepszych reproduktorów. Wkrótce ta dyscyplina sportu, prowadzona w zaprzęgach pojedynczych i tandemach, stała się tak popularna, że szybko rozprzestrzeniła się na terenie Francji.



    Dzisiejszy kłusak francuski powstał przez ponowne skrzyżowanie z kłusakami rasy Norfolk, kłusakami amerykańskimi Standardbred i kłusakami orłowskimi. Od 1937 roku księgę stadą uważa się za zamkniętą. Ten wytrzymały i chętny do pracy koń nie ustępuje w długich dystansach rasie American Standardbred, jednak nie osiąga tak dobrej szybkości.

Koń fiordzki

    Konie fiordzkie (do 142 cm w kłębie) są przyzwyczajone do twardych warunków bytowych, tak jak i sami Islandczycy. Kochają życie na wolności i stawiają czoło wiatrom i złej pogodzie. Ponieważ w zimie pokrywa je prawdziwe niedźwiedzie futro, mogą przebywać cały rok na świeżym powietrzu.



    Koń fiordzki, jak wszystkie kuce, należy do zwierząt późno dojrzewających, gdyż kończy swój pełny rozwój w wieku sześciu lat. Jednak wtedy staje się swoistym ubezpieczeniem na życie dla każdego jeźdźća. Łagodny i cierpliwy, wybaczy początkującemu jeźdźcowi jego błędy. Jest oddanym przyjacielem dzieci, a terapeuci cenią tego łagodnie usposobionego norweskiego konia za jego ujmujący charakter przy pracy z chorymi i upośledzonymi ludźmi. Jeźdźcy rekreacyjni popadają w zachwyt, gdy mówią o wytrwałości i pewności chodu tego konia. Rasa ta charakteryzuje się także zdolnościami do skoków.

Koń fiński

 
  W Finlandii od dawna wydajność konia była stawiana o wiele wyżej niż jego wygląd czy pochodzenie. Koń fiński (około 257 cm w kłębie) jest uznawany za najszybszego konia zimnokrwistego na świecie. Od 1907 roku był hodowany jako ciężki koń roboczy, ale od jakiegoś czasu ten trend zmienia się w kierunku konia wszechstronnego.



    Obecnie istnieją trzy różne typy koni fińskich, które różnią się od siebie budową ciała. Jeden z nich był używany przede wszystkim w gospodarce leśniej, do transportu drzew.



    Drugi typ, wykorzystywany do wyścigów kłusaków w lekkich dwukołówkach, zwanych sulkai, osiąga zadziwiające prędkości.




    Trzeci typ, będący spokojnym i przyjemnym wierzchowcem, znajduje wielu miłośników wśród początkujących jeźdźców. Te krzepkie i wytrzymałe konie są niezwykle pokojowe, wytrwałe i łagodne.

Kuc Fell

    Jak spokrewniony z nim kuc Dales, ten zadomowiony od ponad 200 lat w okolicy Cumberland koń (od 142 cm w kłębie) był wykorzystywany do prac rolniczych i transportu ołowiu z kopalni na wybrzeże. Jego geneza wywodzi się jednak już od kuców celtyckich.



    Od kiedy w 1898 roku założono księgę stadną, a w 1900 roku założono stowarzyszenie "Fell Pony Society", do rasy tej nie wprowadzono żadnej obcej krwi. Ten mocny i zwinny kuc jest pełen temperamentu, chętny do pracy, wykazuje talent do skoków. Jest wytrwałym i przyjemnym kucem wierzchowym i rekreacyjnym. Chętnie wykorzystuje się go do hipoterapii.

Falabella

    Falabella, ze swoim maksymalnym wzrostem do 76 cm w kłębie, jest najmniejszym koniem na świecie. Chociaż rasa ta powstała dopiero przed 100 laty na ranczo Recreo de Rocka rodziny Falabella, wArgentynie, niewiele wiadomo na temat jej historii. Prawdopodobnie dziadek rodziny Falabella znalazł w pobliżu Buenos Aires konia pełnej krwi angielskiej, o skarłowaciałej budowie ciała. Zatrzymał to zwierzę dla swojej córki, a następnie krzyżował go razem z klaczami różnych ras. Gen małego wzrostu został odziedziczony. Źrebaki pozostały znacznie mniejsze niż ich matki. Z biegiem czasu krzyżowano je z najmiejszymi z kuców szetlandzkich. Koniki Falabella nie wyglądają jak kuce, lecz konie w miniformie. Ponieważ wraz ze zmiejszeniem wzrostu ubyło im siły, nie można na nich jeździć. W Ameryce Północnej jest traktowany jako zwierzę domowe, do towarzystwa i jako kuc zaprzęgowy do małych wózków. Rzeczą zdumiewającą jest to, że ciąża u tych "koników-zabawek" trwa dwa miesiące dłużej niż u innych koni. Poza tym mają dwa żebra i dwa kręgi mniej. Im mniejsze są te koniki, tym wyższa jest ich cena. Za szczególnie małe egzemplarze w USA płaci się do 15 000 euro.

Kuc Exmoor

    Jak sama nazwa wskazuje, ten kuc (od 115 do 122 cm w kłębie) wywodzi się z pokrytych wrzosowiskami terenów Exmoor. Udało mu się bez większych przeszkód przetrwać tysiące lat, ale nieomalże wyginął w czasach II wojny światowej; ponieważ brakowało mięsa, kłusownicy polowali na nie bezlitośnie. Tę masakrę przeżyło jedynie 50 zwierząt.



    Obecnie żyje około 800 zwierząt z tej rasy. Jednak tylko około 200 sztuk, żyjących w kilku stadach, zażywa niczym nie ograniczonej wolności w Parku Narodowym.



    Wcześniej kuc Exmoor był wykorzystywany przez rolników, głownie jako zwierzę pociągowe lub juczne. Dziś jest wykorzystywany jako wierzchowiec do polowań na torfowiskach, gdzie dotrzymuje kroku nawet dużym koniom.

Kłusak europejski

    Historia wyścigów kłusaków rozpoczęła się w drugiej połowie XIX wieku. Podstawą pierwszej niemieckiej hodowli kłusaków było utworzenie w 1885 roku stadniny Mariahall. Rosyjskie kłusaki orłowskie zostały skrzyżowane z szybkimi kłusakami amerykańskimi, a później także z kłusakami francuskimi, uznawanymi za dobre konie długodystansowe. W 1927 roku utworzono księgę stadną kłusaków i od II wojny światowej ich hodowla jest prowadzona jednolicie we wszystkich krajach Europy.



    Sławnymi kłusakami z hodowli niemieckiej są Epilog, Permit i Simmerl. Podczas handicapu generalnego na dystansach różnej długości sprawdza się stan sprawności koni, według ich wieku i sumy zwycięstw. Dzięki amerykańskiemu odświeżeniu krwi w hodowli europejskiej pojawiły się także konie poruszające się inochodem, dlatego kłusaki europejskie (wzrost od 145 do 170 cm w kłębie) wykazują predyspozycje do inochodu i toltu.

Koń pełnej krwi angielskiej

    Rasa ta zawdzięcza swoje powstanie zamiłowaniu Anglików do zawodów i wyścigów konnych. To zamiłowanie do sportu wpłynęło na powstanie w XVIII wieku nowej rasy koni. Na początku prowadzono prace nad uszlachetnieniem miejscowych koni, potem stopniowo krzyżowano najszybsze krajowe klacze z orientalnymi ogierami. Konie stawały się w ten sposób szbsze, większe i elegantsze. Jednak nadal nie była to jednorodna populacja.

     Protoplaści koni pełnej krwi angielskiej dotarli do Wielkiej Brytanii dopiero pół wieku później: były to trzy legendarne ogiery Darley Arabian, Byerley Turk i Godolphin Arabian. Razem z pięćdziesięcioma klaczami te trzy ogiery stworzyły trzon rasy. Uznaje się, że są przodkami 80% wszystkich dzisiejszych folblutów.

    Mianem koni pełnej krwi angielskiej można określić jedynie te konie, których rodowód pozwala na wpisanie ich do księgi stadnej zwanej "General Stud Book", wydanej w Anglii po raz pierwszy w 1793 roku.

    Znaczącym kryterium doboru hodowli jest szybkość. Ze względu na cechy dziedziczne do hodowli są dopuszczane tylko te konie hodowane w surowych warunkach, które przejdą próby dzielności na torach wyścigowych. Podczas gdy konie czystej krwi arabskiej są specjalistami od długich dystansów, konie pełnej krwi angielskiej na krótkich dystansach osiągają prędkość około 70 km/h i tym samym są uznawane za najszybsze na świecie.

    Z biegiem czasu konie te przyczyniły się do uszlachetnienia prawie wszystkich innych ras. Głównym ośrodkiem hodowli tych koni jest co prawda Wielka Brytania, ale konie pełnej krwi angielskiej hoduje się obecnie na całym świecie.

    Te inteligentne, odważne i wytrzymałe zwierzęta są pełne temperamentu, wrażliwe, przez co nie są odpowiednie dla każdego jeźdźca.